کمبود ویتامین ها در بدن چه عوارضی را بدنبال دارند؟
ویتامینها و مواد مغذی از مواد بسیار حیاتی برای بدن انسان هستند و بدن ما پیوسته به ویتامینها، مواد معدنی، آمینو اسیدها و دیگر مواد مغذی احتیاج دارد تا بتواند نیازهای متابولیک خود را برآورده کند. در صورتی که به میزان کافی این مواد حیاتی مورد نیاز بدن تامین نشود بدن دچار کمبود ویتامین ها در بدن شده و سبب بروز مشکلاتی شده و سلامتی بدن به خطر می افتد.
ما در مقاله ویتامین های مورد نیاز بدن کدامند؟ به شرح کامل ویژگی های هر ویتامین، منابع آنها و میزان نیاز بدن از هر نوع ویتامین پرداخته ایم . اکنون در این مقاله سعی می کنیم به عوارض و بیماریهایی که کمبود ویتامین ها در بدن به وجود می آورند صحبت کنیم.
متخصصان تغذیه توصیه میکنند علاوه بر تمرکز بر درشت مغذیهایی مانند چربی، کربوهیدرات و پروتئین، دریافت نیاز روزانه به ویتامینها، مواد معدنی، آنتی اکسیدانها و آمینو اسیدها از طریق ریز مغذیها نیز بسیار مهم هستند. دریافت کم موارد مغذی بلافاصله موجب عوارض خطرناک نمیشود اما اگر برای طولانی مدت خود را از دریافت این مواد مغذی محروم کنید، بدن دچار کمبود میشود که بسیار خطرناک است.
حال چگونه میتوانیم بفهمیم که دچار کمبود ویتامین شدهایم و چه مواد غذایی میتواند این کمبود را جبران کنند؟
در صورتی که گاهی احساس خستگی میکنید یا دچار ضعف میشوید. معمولا در این هنگام از اطرافیان میشنوید که شاید دچار کمبود ویتامین شدهاید. این صحبت چندان دور از واقعیت نیست ولی چه هنگامی میتوانید بفهمید دچار کمبود ویتامین شدهاید و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید؟ در صورتی که یک یا چند نوع از علائم زیر را داشته باشید باید به کمبود ویتامین ها در بدن خود شک کنید:
علائم و نشانههای کلی کمبود ویتامین ها در بدن چیست؟
علائم و نشانههای کمبود ویتامین به نوع ویتامین یا مواد مغذی بستگی دارد. با این حال، کمبود ویتامین برخی علائم کلی دارد که عبارتند از:
- مشکلات مرتبط به قاعدگی مانند قاعدگی شدید یا عقب افتادن آن
- گزگز (سوزن سوزن شدن) یا بیحسی مفاصل
- زردی یا رنگ پریدگی پوست
- هوسهای غذایی غیرعادی
- تمرکز حواس ضعیف
- دشواری در تنفس
- احساس سبکی سر
- خوابآلودگی
- تپش قلب
- ریزش مو
- خستگی
- یبوست
فردی که دچار کمبود ویتامین شده باشد ممکن است که تمام یا تنها برخی از این علائم را داشته باشد. اما به مرور زمان و ادامه دار شدن آن ، بیشتر افراد با علائم وفق پیدا میکنند و همین هم باعث عدم تشخیص بیماری میشود.
در صورتی که برای مدت طولانی علائمی مانند خستگی، ضعف یا تمرکز پایین داشتهاید، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید. این علائم ممکن است علامت شروع فقر ویتامین شدید باشد.
داروی مولتی ویتامین مینرال یک مکمل و ترکیبی از ویتامینها و مواد معدنی است که برای درمان یا جلوگیری از کمبود ویتامین و مواد معدنی به علت رژیم غذایی نامناسب و… توصیه میشود.
کمبود ویتامینها در بدن چگونه تشخیص داده میشود؟
هنگامی که پزشک به سوء تغذیه مشکوک شود، در مورد رژیم و عادات غذایی از شما سوالاتی میپرسد. سپس از طریق آزمایش خون به میزان ویتامین ها موجود در بدن شما پی برده و در صورت مشاهده کمبود ویتامین، در مورد مصرف مکمل های دارویی نظر می دهد.
کمبود ویتامین چگونه درمان میشود؟
درمان کمبود ویتامین به نوع و شدت آن بستگی دارد. پزشک شدت کمبود مواد مغذی و همینطور پیامدهای دراز مدت آن را نیز تشخیص میدهد. پزشک پیش از شروع درمان، ممکن است که آزمایشهای دیگری را برای شما تجویز کند تا میزان آسیب را مشخص کند. چنانچه گفته شد، علائم کمبود ویتامین با اصلاح رژيم غذایی یا مصرف مکملهای غذایی برطرف میشوند.
اولین قدم برای جبران کمبود ویتامین ها در بدن
پزشک در اولین قدم ممکن است که به شما توصیه کند تا در رژیم غذایی خود تغییر داده و عادات غذایی خود را اصلاح کنید. به عنوان مثال، اگر شما دچار کمخونی فقر آهن باشید، باید گوشت، تخم مرغ، مرغ گوشتی تیره، سبزیجات و حبوبات بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
در موارد حادتر، پزشک شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع میدهد تا به صلاحدید متخصص تغذیه تغییراتی دررژیم غذایی شما اعمال شود. معمولا لازم است شما به صورت منظم به متخصص تغذیه مراجعه کنید تا در نهایت، آزمایش خون نشان دهد شما دیگر مشکل فقر ویتامین ندارید.
استفاده از مکملهای غذایی
در بیشتر موارد توصیه میشود که مواد مغذی و ویتامینهای مورد نیاز بدن از طریق مواد غذایی تأمین شود. با این حال، در برخی موارد مانند بیماریها ، دوران بارداری، دوران رشد، رژیم های غذایی،گیاهخواری و … که ویتامین ها از طریق رژیم غذایی تامین نمی شود، پزشک معالج به بیمار توصیه میکند تا از مکمل هایی مولتی ویتامین استفاده کند.
همچنین ممکن است پزشک برای جذب بهتر مکملهای غذایی، مکملهای دیگری را نیز در کنار آنها تجویز کند. مانند مصرف همزمان کلسیم و ویتامین D برای جذب بیشتر.
علائم کمبود ویتامین های مختلف در بدن چیست؟
کمبود ویتامین های مختلف در بدن نشانه ها و عوارضی دارند که زنگ خطری برای سلامتی انسان می باشد. در این بخش قصد داریم به شرح نشانه ها و عوارض جدی کمبود انواع ویتامین ها بپردازیم.
کمبود ویتامین A
ویتامین A از مواد مغذی ضروری برای سلامت چشم، عملكرد غدد توليد مثل و باروری مردان و زنان می باشد. همچنین این ویتامین در تقویت دستگاه ایمنی بدن برای مقابله با انواع عفونتها نیز نقش اساسی ایفا می کند. به همین دلیل کمبود این ویتامین بر سلامتی چشم و سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و به آن آسیب می رسادند.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، کمبود ویتامین A، عامل اصلی نابینایی کودکان است. در همین حال، نرخ مرگ و میر زنان بارداری که دچار کمبود ویتامین A هستند، بیش از سایرین است.
یکی از نشانه های کمبود ویتامین ها در بدن کمبود ویتامین آ است. ویتامین A در طیف گستردهای از غذاها وجود دارد؛ اما احتمال کمبود این ماده مغذی، خصوصاً در مادران باردار، نوزادان و کودکان در مراحل اولیه رشد بیشتر است. در ذیل به شرح مختصری از نشانه های کمبود ویتامین آ می پردازیم:
خشکی پوست
از آنجا که ویتامین A یکی از اصلیترین موادی است که بدن برای ترمیم بافت پوست و هیدراته نگه داشتن آن، نیاز دارد در نتیجه یکی از معمولترین علائم کمبود ویتامین A، ابتلا به اگزما است. اگزما زمانی رخ میدهد که پوست آنقدر خشک میشود که قرمز شده و با کوچکترین آسیبی ملتهب میشود و همراه با خارش می باشد.
پس اگر اولین نشانه های خشکی، خارش و قرمزی را در پوست خود مشاهده کردید بهتر است یک بررسی از نظر کمبود ویتامین آ داشته باشید و در کنار آن از محصولات بهداشتی حاوی ویتامین A برای برطرف شدن خشکی پوست خود استفاده کنید.
شبکوری
یکی از شایعترین نشانههای کمبود ویتامین A شب کوری است. شبکوری یک عارضه چشمی است که در شب و محیطهای کمنور و تاریک، دقت و وضوحی که سیستم چشم باید داشته باشد تضعیف شده و پردازش تصاویر تاریک، غیرممکن میشود.
آکنه
همانطور که گفتیم ویتامین A یکی از بزرگترین ترمیمکنندههای بافت پوست است به همین دلیل ویتامین A میتواند برای درمان مشکلات مرتبط با آکنه به کار برود.
رتینوئیدی که از ویتامین A تولید میشود نه تنها در حفظ سلامت چشمها و پوست نقش دارد بلکه به تولید سلولهای T و لنفوسیتها نیز کمک میکند. این سلولها برای حفظ قدرت سیستم ایمنی مهم و لازم است
مشکل در باروری
سیستم باروری هم مردان و هم زنان زمانی بهترین عملکرد خود را دارد که ویتامین A به اندازه کافی مصرف شود. خوردن غذاهای سرشار از ویتامین A میتواند قدرت باروریتان را افزایش بدهد. علاوه بر این، زنان باردار نیز باید به اندازه کافی ویتامین A در رژیم غذایی خود مصرف کنند، چرا که مشکلات بارداری با کمبود ویتامین A مرتبط هستند.
خوب التیام نیافتن زخم
بدن به دلیل تولید کلاژن می تواند در عرض مدت کوتاهی زخم را ترمیم کند. از سوی دیگر ویتامین A به تولید کلاژن کمک میکند. بنابراین در صورتی که متوجه شدید زخمتان به خوبی التیام نمییابد، باید بررسی کنید که آیا به اندازه کافی ویتامین A مصرف دریافت میکنید یا خیر؟
کُندی رشد بدن کودکان، خشکی چشمها، خشک و پوسته شدن پوست و ناخن و ضعف سیستم ایمنی از جمله نشانه های دیگر کمبود ویتامین A در بدن می باشند.
معرفی دو نمونه از مکمل های حاوی ویتامین A :
کپسول ویتامین A یوروویتال
کپسول ویتامین A یوروویتال با تأمین میزان مورد نیاز ویتامین A در بدن، برای بهبود بینایی افراد در نور کم و حفظ سلامت چشم، سلامت پوست و دفاع از بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
قطره کیدز پلاس ویتان
کودکان تا سن شش ماهگی با تغذیه از شیر مادر مواد لازم بدنشان تامین می شود اما از سن شش ماهگی به بعد استفاده از مکمل ها در کنار رژیم غذایی به کودک کمک می کند تا دچار کمبود نشود. قطره کیدز پلاس ویتان حاوی ویتامین های A و D و C، به بهبود سیستم ایمنی، افزایش مقاومت بدن در برابر بیماری ها و به استحکام دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی آن ها کمک می نماید. علاوه بر این، طعم مطلوب گیلاس باعث افزایش پذیرش در نوزادان و کودکان می شود.
خواص ویتامین های گروه B برای سلامت
ویتامینهای گروه B، از هشت نوع ماده مغذی مختلف تشکیل شده، که هر کدام از آنها نقش منحصر به فردی در حفظ سلامت بدن، مخصوصا سلامت سلولها و حفظ انرژی در بدن را ایفا میکنند. علائم و نشانههای کمبود ویتامین B در بدن، بسته به اینکه کمبود به وجود آمده مربوط به کدام یک از ویتامینهای این گروه باشد متفاوت است.
بعضی از غذاها حاوی چندین ویتامین مختلف از گروه B هستند در حالی که بعضی از مواد مغذی، سرشار از یک ویتامین خاص از این گروه بوده و مصرف آنها میتواند کمبودهای بدن شما را در این زمینه برطرف کند. بهترین راه برای رساندن انواع مواد مغذی مورد نیاز به بدن، استفاده از یک رژیم غذایی متعادل است.
چه کسانی در معرض کمبود ویتامین B قرار می گیرند؟
افراد مسن یا زنان باردار، بیشتر در معرض کمبود ویتامین B هستند؛ بدن این دسته از افراد، به مقدار بیشتری ویتامین B نیاز دارد. از سوی دیگر بعضی از شرایط خاص مانند بیماری کرون (بیماری التهاب دیواره روده)، بیماری سلیاک (اختلال خودایمنی روده باریک)، ایدز و اعتیاد به الکل میتوانند مانع جذب ویتامین B توسط بدن شده و خطر ایجاد کمبود ویتامین را افزایش می دهند.
علائم کمبود ویتامین B، بسته به نوع کمبود ویتامین، میتوانند از خستگی و سرگیجه شروع شده و تا کم خونی، به خطر افتادن سیستم ایمنی بدن و راشهای پوستی (ناهموار شدن و قرمزی سطح پوست) نیز پیش برود.
در صورتی که برای مشکل کمبود ویتامین به پزشک مراجعه کنید، معمولا به شما یا استفاده از مکملهای مخصوص یا مصرف مواد غذایی خاص که حاوی ویتامین مورد نیاز بدن شما هستند را پیشنهاد خواهد کرد.
علائم کمبود ویتامین B
ویتامینهای گروه B بهدلیل شباهت بیوشیمیایی که دارند و همچنین نقش آنها در تولید انرژی در این خانواده قرار گرفتهاند. هرکدام از این ویتامینها عملکرد و ویژگیهای مخصوص خود را دارد؛ بنابراین، با توجه به اینکه بدن کدام یک از ویتامینهای این خانواده را کم دارد، پاسخ این سؤال که علائم کمبود ویتامین ب چیست متفاوت خواهد بود.
در ادامه به بررسی علائم کمبود انواع ویتامین های گروه B را به طور جداگانه می پردازیم.
علائم کمبود ویتامین B1 (تیامین)
ویتامین B1 در تولید انرژی، رشد و نمو سلول و عملکرد سلولها نقش مهمی بر عهده دارد. کمبود این ویتامین در سنین نوزادی و شیرخوارگی ممکن است منجربه ایجاد عوارض جبرانناپذیری شود. از اصلیترین علائم کمبود ویتامین B1 می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- گزگز و احساس سوزنسوزن شدن دستها و پاها
- خستگی و خستگیپذیری
- آسیب سلولهای عصبی
- تهوع و استفراغ
- تحریکپذیری
- بیاشتهایی
- تاری دید
- هذیان
معرفی دو نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B1 :
کپسول بنفوتیامین 150 میلی گرم برونسون
کپسول بنفوتیامین ۱۵۰ میلی گرم برونسون یک مکمل غذایی است که برای تشکیل مواد مغذی محلول در چربی به بدن کمک میکند و در نتیجه کارایی و عملکرد بدن را افزایش میدهد.
کپسول B1 پلاس یوروویتال
کپسول B1 پلاس یوروویتال با دارا بودن فرمولاسیونی ویژه و فرآوری شده بر پایه تیامین به انتقال پیامهای عصبی، تنظیم حرکات عضلات و عملکرد ذهن و حافظه کمک میکند.
کمبود ویتامین B2 (ریبوفلاوین)
ویتامین B2 علاوه بر نقش مهمی که در متابولیسم مواد غذایی و تولید انرژی دارد، در سلامت و عملکرد سلولهای مخاطی و پوستی نیز نقش بسزایی دارد. از اصلیترین علائم کمبود ویتامین B2 می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- التهاب پوست کیسه بیضه (درماتیت اسکروتوم)
- التهاب پوشش مخاطی دهان
- قرمزی و سوزش لبها
- ترکخوردگی لبها
- خستگی و بیحالی
- ترک گوشۀ دهان
- حساسیت به نور
- خارش چشمها
- زخمهای دهانی
- خشکی پوست
- گلودرد
علائم کمبود ویتامین B3 (نیاسین)
ویتامین B3 علاوه بر تولید انرژی، در سلامت پوست، مو، کلسترول، چربی خون، دستگاه گوارش و سیستم عصبی نیز نقش مهمی ایفا می کند. علائم اصلی کمبود ویتامین B3 عبارتاند از:
- ایجاد بثورات تیره رنگ بر روی قسمتهایی از پوست که در معرض نور خورشید است
- ایجاد مشکلات مختلف مرتبط با گردش خون
- استفراغ، یبوست و اسهال
- خشکی و خشونت پوست
- خستگی و بیحالی
- مشکل حافظه
- قرمزی زبان
- افسردگی
- سردرد
- توهم
کمبود شدید ویتامین B3 بیماری پلاگرا را ایجاد میکند که میتواند حتی به مرگ منجر شود.
کمبود این ویتامین نادر است و به همین دلیل این عضو از ویتامینهای خانواده ب خیلی شناخته شده نیست.
معرفی یک نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B3 :
قرص کروم + ویتامین B3 یوروویتال
قرص کروم + ویتامین B3 یوروویتال به عنوان یک مکمل ایده آل به تنظیم سطح گلوکز خون، کنترل قند خون، چربی سوزی و لاغری کمک شایانی می کند.
علائم کمبود ویتامین B5 (پانتوتنیک اسید)
از مهمترین فواید ویتامین B5 میتوان به آزادسازی انرژی از مواد غذایی اشاره کرد. ویتامین B5 در بدن به فرم فعال آنزیم CoA دیده میشود که این کوفاکتور برای بسیاری از واکنشهای انجام شده در بدن ضروری است.
ویتامین B5 در تمام انواع مواد غذایی وجود دارد و به همین دلیل بهندرت پیش میآید کسی به کمبود ویتامین B5 دچار شود. با این وجود کمبود ویتامین B5 در افرادی که از سوء تغذیه رنج میبرند، ممکن است به وجود آید.
از جمله علائم کمبود ویتامین B5 می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- هیپوگلیسمی (افت قند خون) بهدلیل حساسیت زیاد به انسولین
- احساس سوزش و گُرگرفتگی در پاها
- عفونتهای دستگاه تنفس فوقانی
- گرفتگی عضلات
- اختلالات خواب
- تهوع و استفراغ
- تحریکپذیری
- درد شکم
- افسردگی
- بیحسی
- خستگی
علائم کمبود ویتامین B6 (پیریدوکسین)
ویتامین B6 در بیش از 150 واکنش آنزیمی شرکت می کند. این ویتامین همچنین نقش ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی داشته و درمجموع یک ویتامین مهم محسوب میشود.
علائم مربوط به کمبود ویتامین B6 عبارتاند از:
- افزایش سطح هموسیستئین در خون
- سوزنسوزن شدن و درد دست و پاها
- راشهای پوستی خارشدار و چرب
- خستگی و کمبود انرژی
- تضعیف سیستم ایمنی
- ترک و زخم لبها
- تغییرات خلق
- زخم زبان
- تشنج
معرفی دو نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B6 :
قرص سوپرابیون سیترامگ B6
قرص سوپرابیون سیترامگ B6 حاوی منیزیم و ویتامین B6 می باشد که علاوه بر حفظ سلامت استخوانها و دندانها، باعث بهبود عملکرد سیستم عصبی، عضلانی و قلب – عروق نیز میشود.
قرص مگنی بست نوتری بست
قرص مگنی بست نوتری بست، منبع غنی از منیزیم و ویتامین B6 می باشد که به حفظ سلامت سیستم عصبی و عضلانی کمک شایانی نموده و سبب تولید انرژی و کاهش علائم خستگی بدن نیز می شود.
علائم کمبود ویتامین B7
بیوتین، ویتامین H یا ویتامین B7 ویتامینی است که در غذاهایی مانند تخم مرغ، شیر و موز یافت می شود. بیوتین یکی از انواع ویتامین B است که به بدن شما کمک می کند تا غذا را به انرژی تبدیل کند.
وجود بیوتین برای عملکرد صحیح چشم، مو، پوست و مغز بسیار مهم است. همچنین این ویتامین می تواند از عملکرد کبد هم پشتیبانی کند.
بیوتین یک ویتامین محلول در آب است، به این معنی که بدن شما آن را ذخیره نمی کند. در نتیجه، برای حفظ سطوح کافی، باید آن را به طور منظم مصرف کنید.
کمبود بیوتین به قدری نادر است که شواهد کافی برای تعیین میزان توصیه شده روزانه برای آن وجود ندارد. اما اگر در دوره بارداری هستید و یا در رژیم غذایی شما مواردی شامل گوشت، جگر، قلوه، تخم مرغ، پنیر، سبزیجات برگ دار و غیره وجود ندارد، بهتر است استفاده از مکمل های حاوی این ویتامین را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
علائم کمبود ویتامین B7 عبارتاند از:
- بثورات پوستهریزیدهنده و قرمز در اطراف چشمها، بینی، دهان و اندام تناسلی
- افزایش خطر ابتلا به عفونتهای باکتریایی و قارچی
- آ تاکسی (از دست دادن کنترل حرکات بدن)
- بیحسی و سوزنسوزن شدن دست و پاها
- اختلال در سیستم ایمنی
- ریزش مو
- افسردگی
- خستگی
- توهم
- تشنج
معرفی چند نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B7 :
کپسول بیوتین 5000 اس تی پی فارما
کپسول بیوتین 5000 اس تی پی فارما بیشترین اثر گذاری را در کنترل کیفیت و ریزش مو داشته و در کنار برطرف شدن عامل زمینه ای ریزش مو می تواند در رویش مجدد مو نیز مؤثر باشد.
قرص بیوتین ۵۰۰۰ میکروگرمی رها
قرص بیوتین ۵۰۰۰ میکروگرمی رها برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B7 مناسب برای افراد دچار نارسایی جذب مواد غذایی و یا افرادی که رژیم غذایی جهت کاهش وزن دارند، تجویز میشود.
کپسول مگابیت بیوتین 5000 میکروگرم برونسون
کپسول مگابیت بیوتین 5000 میکروگرم برونسون یک مکمل فوق العاده مفید جهت تأمین بیوتین مورد نیاز بدن و حفظ سلامت و تقویت پوست، مو و ناخن می باشد.
علائم کمبود ویتامین B9 (فولات)
فولات یا اسید فولیک که به نام ویتامین B9 نیز شناخته میشود به طور طبیعی در مواد غذایی مانند سبزیجات برگدار تیره، مارچوبه، و جوانههای بروکسل یافت میشود و یک ماده مغذی کلیدی برای رشد سلولی، عملکرد سلولی، و تولید گلبولهای قرمز خون است. اگر به میزان کافی فولات مصرف نکنیم، سلولهای ما توانایی تولید DNA جدید، تقسیم و تکثیر را ندارند.
بر همین اساس است که فولات برای بانوان باردار، به ویژه در سه ماهه نخست بارداری یعنی زمانی که تقسیم سلولی و تولید DNA با سرعت بیشتری صورت میگیرد، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
علائم اصلی کمبود ویتامین B9 عبارتاند از:
- خستگی و خستگیپذیری (هم بهعلت کمخونی و هم بهعلت کمبود ویتامین B9)
- خاکستریشدن موها و از بین رفتن استحکام آنها
- التهاب و زخم دهانی و زبان
- آسیب اعصاب محیط.
- مشکلات رشد
- رنگپریدگی
- کمخونی
- ضعف
معرفی دو نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B9
قرص کوالی فول (فولات) دکتر گیل
قرص کوالی فول (فولات) دکتر گیل احتمال بارداری، کاهش ناباروری و کیفیت جنین و تخمک را ارتقا داده و از اختلال در تشکیل جنین جلوگیری کرده و کمبودهای دوران بارداری را برطرف می کند.
قرص فولیک اسید ۴۰۰ میکروگرم هلث اید
قرص فولیک اسید ۴۰۰ میکروگرم هلث اید محصولی جهت استفاده خانمهای باردار برای تأمین میزان فولات بدن در دوران بارداری مورد استفاده قرار می گیرد.
کمبود ویتامین B12 (کوبالامین)
ویتامین B12 مانند فولات در ساخت سلولهای قرمز خونی نقش دارد. علاوه بر آن، این ویتامین در متابولیسم سلولی، عملکرد و سلامت سلولهای عصبی و ساخت و مراقبت DNA نقش دارد.
نسبت به سایر ویتامینهای محلول در آب و سایر اعضای خانوادۀ ویتامینهای ب، این ویتامین در بدن بیشتر ذخیره میشود ؛ در نتیجه کمبود آن در مدت طولانیتری اتفاق میافتد. با اینحال کمبود این ویتامین ممکن است اتفادق بیفتد.
علائم و خطر کمبود ویتامین B12 عبارتاند از:
- از دست دادن کنترل حرکات بدن و مشکل در راه رفتن
- مشکلات خلق، افکار، احساسات و رفتار
- گیجی و مشکلات مربوط به تفکر
- زخمها و ترکهای لب و دهان
- خستگی و خستگیپذیری
- از دست دادن حافظه
- دردناکشدن زبان
- مشکلات بینایی
- تحریکپذیری
- رنگپریدگی
- افسردگی
- کمخونی
- یبوست
با توجه به نقش ویتامین B12 در حفاظت از سلولهای عصبی، کمبود این ویتامین موجب آسیب به سلولهای عصبی میشود که در طولانیمدت ممکن است آسیبهای گسترده و جبرانناپذیری ایجاد شود.
کمخونی ناشی از کمبود ویتامینهای B9 و B12 علائم و نتایج آزمایشگاهی یکسانی دارند؛ اما باید توجه داشت، درصورتیکه کمخونی بهدلیل کمبود ویتامین B12 ایجاد شده باشد اما ویتامین B9 مصرف شود کمخونی برطرف میشود ولی مشکلات مربوط به اعصاب پیشروی خواهند کرد که این مهمترین خطر کمبود ویتامین B12 است.
معرفی چند نمونه از مکمل های حاوی ویتامین B12
قرص ویتامین B12 یوروویتال
قرص ویتامین B12 یوروویتال با تأمین ویتامین B12 مورد نیاز بدن، در تکثیر گلبولهای قرمز، تقویت سیستم عصبی، افزایش انرژی و عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش بسزایی ایفا می کند.
کپسول سیدرال فارمانوترا
کپسول سیدرال فارمانوترا برای کم خونی های ناشی از فقرآهن بانوان و آقایان در مدت زمان طولانی بسیار مناسب است.
شربت فروگلوبین B12 ویتابیوتیکس
شربت فروگلوبین B12 ویتابیوتیکس با فرمولی ویژه از آهن همراه با سایر ترکیبات مغذی از جمله روی، مس، اسید فولیک و ویتامینهای B6 و B12 تشکیل شده است. شربت فروگلوبین B12 ویتابیوتیکس با ترکیبات خاص خود جهت جلوگیری از ایجاد کم خونی در دوران بارداری و شیردهی و بهبود ضعف عمومی و خستگی مفرط فرموله شده است.
علائم کمبود ویتامین C
ویتامین C یکی از مواد مغذی حیاتی مورد نیاز بدن است که به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی، میتواند از قلب محافظت کرده و از بروز برخی بیماریهای مزمن نیز جلوگیری کند. این ویتامین برای سلامتی پوست نیز بسیار ضروری است. همچنین ضمن کمک به جذب آهن از کمبود آن در بدن جلوگیری میکند.
ویتامین C موجب تقویت دستگاه ایمنی نیز میشود. برای دریافت این ویتامین باید مواد غذایی سرشار از این ویتامین را مصرف کرد. در صورتی که میزان کافی ازطریق رژیم غذایی دریافت نشود، به احتمال زیاد فرد برخی از علائم زیر را تجربه خواهد کرد.
برخی از علائم کمبود ویتامین C عبارتند از:
- نقاطی که همچون کبودیهای کوچک قرمز و آبی روی پوست به نظر میرسند
- خونریزی مفاصل که باعث درد مفصل شدید میشود
- خونریزی ناگهانی و غیرمنتظره از لثهها
- مشکلاتی در غلبه بر عفونتها
- سلامت دهان و دندان ضعیف
- ضعف دستگاه ایمنی بدن
- درد مفاصل و ماهیچهها
- ورم و تغییر رنگ لثهها
- کمبود آهن و کمخونی
- ترمیم آهسته زخمها
- خستگی دائم و مفرط
- به راحتی کبود شدن
- تغییرات استخوانی
- از دست دادن دندان
- ضعف و خستگی
- خون دماغ شدن
- خشکی پوست
- افزایش وزن
- مو خوره
مصرف روزانه ویتامین C برای مردان ۹۰ میلیگرم و برای زنان نیز ۷۵ میلیگرم است. توصیه میشود که افراد سیگاری روزانه ۳۵ میلیگرم اضافی ویتامین C را دریافت کنند. دخانیات موجب کاهش میزان جذب ویتامین C شده و میزان مصرف این ماده مغذی در بدن را افزایش میدهد.
مصرف مقادیر بسیار کمی ویتامین C میتواند از بروز بیماری اسکوربوت جلوگیری کند. در واقع، برای جلوگیری از این بیماری تنها مصرف ۱۰ میلیگرم از این ماده مغذی، معادل یک قاش غذاخوری فلفل دلمهای یا آب نصف یک لیمو کافی است.
معرفی چند نمونه از مکمل های حاوی ویتامین C:
قرص جویدنی ویتامین ث 500 دی سان فارما
قرص جویدنی ویتامین ث 500 دی سان فارما با طعم پرتقال به سلامت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و کمبود ویتامین ث بدن را برطرف می کند. این مکمل برای نوجوانان و بزرگسالان مناسب است.
قرص ویتامین ث 1000 میلی گرم، او پی دی فارما
قرص ویتامین ث 1000 میلی گرم، او پی دی فارما، با دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی از سیستم ایمنی بدن حمایت کرده و رادیکال های آزاد شده در بدن را خنثی می کند.
قرص جوشان ویتامین سی 500 های هلث
قرص جوشان ویتامین سی 500 های هلث ویتامین سی مورد نیاز روزانه بدن را تأمین کرده که همین امر باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و از بروز بیماری سرماخوردگی و آنفولانزا در فصول سرد سال جلوگیری می کند.
قرص جوشان ویتامین سی 1000 میلی گرم هانسال
قرص جوشان ویتامین سی 1000 میلی گرم هانسال، به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در حفظ سلامت و افزایش توان بدن و تقویت سیستم ایمنی نقش بسزایی داشته و در بهبود عملکرد کلاژن سازی و حفظ سلامت پوست نیز بسیار مفید است.
کمبود ویتامین D
ویتامین D برای سلامت استخوانها ضروری است و به رشد و استحکام آن کمک میکند. کمبود این ویتامین موجب افزایش خطر آسیبهای استخوانی مانند انواع شکستگیها و پوکی میشود. پوکی استخوان که بر اثر کمبود کلسیم و کمبود ویتامین D به وجود میآید، موجب نازکی و شکنندگی استخوانها میشود.
تحقیقات نشان می دهند، حدود ۱ میلیارد نفر در جهان ویتامین D کافی دریافت نمیکنند. افرادی با رنگ پوست تیرهتر بیشتر در معرض خطر کمبود این ویتامین قرار دارند.
بهترین منبع ویتامین D نور آفتاب است. برخی از پژوهشها نشان دادهاند که آفتاب گرفتن دو بار در هفته و هر بار بین ۵ تا ۳۰ دقیقه به خصوص در نواحی صورت، بازو، گردن، کمر میتواند ویتامین D کافی بدن را تامین کند.
کمبود شدید ویتامین دی در کودکان به عنوان الگوهای رشد نادرست ، ضعف در عضلات ، درد در استخوان ها و تغییر شکل در مفاصل خود را نشان می دهد.
با این حال ، کودکانی که کمبود ویتامین دی دارند نیز می توانند ضعف عضلانی یا عضلات دردناک داشته باشند.
اما کمبود ویتامین دی در بزرگسالان کاملاً مشهود نیست و ممکن است علائم و نشانه ها زیر را شامل شود:
- ضعف عضلانی، درد یا گرفتن عضلات
- تغییرات خلقی مانند افسردگی
- درد استخوان
- خستگی
معرفی چند نمونه از مکمل های حاوی ویتامین D
سافت ژل ویتامین D3 ابورنز
سافت ژل ویتامین D3 ابورنز با بالا بردن سطح افزایش جذب کلسیم در استحکام و سلامت استخوانها و دندانها نقش داشته و ریسک ابتلا به پوکی استخوان را تا میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
قرص جوشان کی بون پلاس نیچرز پلنتی
قرص جوشان کی بون پلاس نیچرز پلنتی دارای کلسیم ، ویتامین D3، منیزیم و پتاسیم می باشد که در حفظ تراکم و سلامت استخوان ها نقش مهمی ایفا می کند.
قرص کلسی ژنون نورم لایف
قرص کلسی ژنون نورم لایف با دار بودن ترکیبات مؤثر به منظور سلامت دندان و استخوانها و همچنین کاهش بیماری پوکی استخوان مورد استفاده قرار می گیرد.
قطره اولترا ویتامین D3 ویتابیوتیکس
قطره اولترا ویتامین D3 ویتابیوتیکس جهت استحکام و تقویت استخوانها، دندانها و سیستم ایمنی بدن و همچنین برای رشد و تقویت بدن کودکان و نوزادان بسیار مفید می باشد.
کمبود ویتامین E
ویتامین E یکی از ویتامینهای محلول در چربی است که با دارا بودن خواص آنتیاکسیدانی قوی به تقویت دستگاه ایمنی بدن کمک میکند. ویتامین E به صورت طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارد و به برخی مواد غذایی نیز افزوده میشود. به همین دلیل کمبود ویتامین E بسیار نادر است، مگر اینکه فرد دارای یک بیماری زمینهای باشد.
بسیاری از بیماریها میتوانند مانع جذب مواد مغذی محلول در چربی مانند ویتامین E در بدن شوند. این بیماریها عبارتند از: پانکراتیت مزمن، کلستاز، فیبروز سیستیک، سیروز صفراوی، بیماری کرون، سندرم روده کوتاه.
همچنین در برخی موارد کمبود ویتامین E میتواند ناشی از یک بیماری ژنتیکی نادر به نام « آتاکسی» باشد. این بیماری بر اثر آسیب دستگاه عصبی مرکزی به وجود میآید و موجب ناهماهنگی یا بینظمی حرکات عضلات فرد میشود. این بیماری ژنتیکی بیشتر در کودکان بین ۵ تا ۱۵ ساله بروز پیدا میکند.
علائم کمبود ویتامین E عمدتا شامل موارد زیر است:
- مشکل در راه رفتن یا هماهنگی تعادل
- احساس ناخوشی عمومی
- ضعف یا درد عضلانی
- اختلال در بینایی
معرفی چند نمونه از مکمل های حاوی ویتامین E
کپسول کیوتن + ویتامینE + ویتامین C سندروس
کپسول کیوتن + ویتامینE + ویتامین C سندروس با داشتن آنتی اکسیدانهای قوی، موجب تقویت قلب و عروق، کاهش فشار خون و پیشگیری از بیماری های کرونر قلبی می شود.
سافت ژل ویتامین ای 400 هلث برست
سافت ژل ویتامین ای 400 هلث برست موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و در حفظ سلامت قلب نقش بسزایی ایفا می کند.
سافت ژل ویتامین ای 600 واحد هلث اید
سافت ژل ویتامین ای 600 واحد هلث اید به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی و طبیعی به حفاظت از سلولها در برابر استرس اکسیداتیو کمک می کند.
سخن پایانی
همانطور که مطالعه کردید کمبود ویتامین ها در بدن دارای نشانه های مختلفی هستند و حتی بعضی از این نشانه ها بین چند نوع ویتامین مشترک است. مانند احساس خستگی و ضعف ، بی حسی و گز گز شدن پاها (خواب رفتگی دست و پا)، مشکلات ریزش مو و یا خشکی و قرمزی پوست.
اما نکته مهم این است که این نشانه ها می توانند آغازگر کمبود ویتامین در بدن شما باشند و در صورتیکه تغییر در رژیم غذایی خود ندهید و استفاده از یک رژیم غذایی کامل را در پیش نگیرید احتمال اینکه بیماری شما تشدید شود وجود دارد .
پس در اولین قدم بهتر است از نظر غذایی مراقبت کنید و در مرحله بعد مراجعه به پزشک و انجام آزمایش را در دستور کار خود قرار دهید تا پزشک با تجویز مناسب و به موقع از پیشرفت بیماری شما جلوگیری کند.سلامتی جسم اولین قدم برای داشتن یک زندگی شاد است.
در پایان در صورتی که در مورد کمبود مقاله ی ویتامین ها در بدن چه عوارضی را بدنبال دارند؟ سوالی داشتید می توانید در ذیل همین مقاله آن را درج نمایید تا پزشکان متعهد داروخانه آنلاین داروکار پاسخگوی شما باشند.