کبد یکی از حیاتی ترین اندام های بدن ماست و نقش مهمی در حفظ سلامت و رفاه کلی بدن ما دارد. کبد مسئول سم زدایی مواد سمی، تولید صفرا برای هضم، تنظیم سطح قند خون و بسیاری از عملکردهای ضروری دیگر است. سلامت کبد آنقدر اهمیت دارد که 28 ژوئیه به عنوان روز جهانی هپاتیت نامیده شده است تا تلاش های ملی و بین المللی در مورد هپاتیت را افزایش دهد.
در این مقاله ما قصد داریم در مورد آناتومی کبد، عملکرد کبد و یکی از خطرناکترین بیمارهای کبد و بهترین راه درمان کبد چرب صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.
عملکرد کبد
کبد، به عنوان یک اندام ضروری، طیف وسیعی از عملکردهای حیاتی را انجام می دهد که بدن ما را قادر می سازد تا به طور طبیعی کار کند. جدا از سم زدایی مواد مضر و ایجاد صفرا برای هضم، در تنظیم سطح گلوکز خون، سنتز کلسترول و ذخیره مواد مغذی کلیدی نقش دارد.
مهمترین کار در میان مجموعه کارهایی که کبد انجام می دهد سم زدایی است. کبد عوامل مضری مانند داروها، الکل و ضایعات متابولیک را الک می کند و آنها را به ترکیبات کم ضرری تبدیل می کند که می تواند توسط بدن دفع شود. اما قرار گرفتن مداوم در معرض سموم می تواند به کبد آسیب وارد کند و عارضه ای مانند بیماری کبدی را ممکن کند.
یکی دیگر از عملکردهای مهم کبد تولید صفرا است که در فرآیند هضم غذا نقش مهمی ایفا می کند. کبد هر روز تقریباً 1 تا 1.5 لیتر صفرا تولید می کند و سطح قند خون را تنظیم می کند، کلسترول تولید می کند و مواد مغذی مهمی را ذخیره می کند و نقش متابولیک حیاتی آن را برجسته می کند.
آناتومی کبد
کبد که در قسمت سمت راست بالای شکم قرار دارد، اندامی بزرگ و تقریباً شبیه یک مخروط یا گوه است. به دلیل وزن (تقریباً 1.5 کیلوگرم در بزرگسالان) متمایز است و وضعیت بزرگترین اندام داخلی بدن انسان را به دست می آورد. از نظر تشریحی به هشت بخش تقسیم می شود که هر کدام دارای یک سیستم گردش خون مجزا و مکانیسم تخلیه صفراوی هستند.
خون از دو مبدا به کبد منتقل می شود، شریان کبدی و ورید باب. اولی خون اکسیژن‌دار را به کبد می‌برد، در حالی که دومی خون مملو از مواد مغذی را از دستگاه گوارش به کبد می‌رساند.
خون از طریق وریدهای کبدی به خارج از کبد به داخل ورید اجوف تحتانی منتقل می شود. مجاری صفراوی نقش مهمی در تخلیه صفرای تولید شده توسط کبد و انتقال آن به روده کوچک دارند و به هضم غذا کمک می کنند.
10 حقیقت شگفت انگیز درباره کبد که نمی دانستید
1- کبد می تواند خود را بازسازی کند:
یکی از شگفت انگیزترین حقایق در مورد کبد، توانایی های احیا کننده آن است. کبد توانایی شگفت انگیزی برای بازسازی خود حتی پس از آسیب شدید دارد. این بدان معناست که حتی اگر تا 70 درصد از کبد از بدن خارج شود، بافت باقیمانده کبد می تواند بازسازی شده و عملکرد کبد را بازیابی کند.
2- کبد می تواند ویتامین ها و مواد معدنی را ذخیره کند:
کبد ویتامین ها و مواد معدنی ضروری از جمله ویتامین های A، D، E، K و B12 و همچنین آهن و مس را ذخیره می کند. این ویتامین ها و مواد معدنی تا زمانی که بدن به آنها نیاز پیدا کند در کبد ذخیره می شوند. این یک عملکرد مهم کبد است، زیرا تضمین می کند که بدن به طور مداوم از این مواد مغذی ضروری برخوردار است.
3- کبد می تواند گلوکز تولید کند:
کبد نقش مهمی در تنظیم سطح قند خون دارد. کبد می تواند گلوکز تولید کند که پس از پایین آمدن سطح قند خون در جریان خون آزاد می شود. این فرآیند به نام گلوکونئوژنز شناخته می شود و به حفظ سطح قند خون و جلوگیری از هیپوگلیسمی کمک می کند.
4- کبد می تواند داروها را متابولیزه کند:
کبد مسئول متابولیسم داروها و تبدیل آنها به مواد کمتر خطرناکی است که می توانند از بدن دفع شوند. با این حال، توانایی کبد در متابولیسم داروها از فردی به فرد دیگر، بسته به ساختار ژنتیکی و عوامل دیگر متفاوت است. این می تواند منجر به تغییرات در اثربخشی دارو و عوارض جانبی بالقوه شود.
5- کبد می تواند فاکتورهای لخته شدن خون را تولید کند:
کبد چندین فاکتور لخته شدن خون از جمله فیبرینوژن و پروترومبین را تولید می کند. این پروتئین ها برای لخته شدن خون ضروری هستند، که برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد و بهبود زخم ها مهم هستند.
6- کبد می تواند گرما تولید کند:
کبد می تواند از طریق فرآیندی به نام گرمازایی گرما تولید کند. این فرآیند به حفظ دمای بدن کمک می کند و به ویژه در نوزادان مهم است.
7- کبد می تواند باکتری ها را از خون حذف کند:
کبد نقش مهمی در حذف باکتری ها و سایر مواد مضر از جریان خون دارد. کبد دارای سلول‌هایی به نام سلول‌های کوپفر است که می‌توانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر ذرات مضر را ببلعد و از بین ببرند.
8- کبد می تواند هورمون تولید کند:
کبد چندین هورمون از جمله فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) تولید می کند که در رشد و تکامل نقش دارد. کبد همچنین آنژیوتانسینوژن تولید می کند که در تنظیم فشار خون نقش دارد.
9- کبد می تواند الکل را متابولیزه کند:
کبد وظیفه دارد الکل را متابولیزه کرده و آن را به مواد کمتر مضر تبدیل کند. با این حال، مصرف الکل می تواند به کبد آسیب برساند و منجر به بیماری کبد شود.پس بهتر است برای سلامتی این عضو حیاتی بدنتان از مصرف الکل اجتناب کنید.
10- کبد می تواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد:
مطالعات اخیر نشان داده اند که کبد ممکن است در سلامت روان نقش داشته باشد. کبد وظیفه دارد سمومی مانند آمونیاک را از جریان خون فیلتر کند. هنگامی که کبد به درستی کار نمی کند، سموم می توانند در بدن جمع شوند و بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند. این می تواند منجر به علائمی مانند افسردگی و اضطراب شود.
چگونه به سلامتی کبد کمک کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از بیماری کبد، برداشتن گام های فعال به سمت یک زندگی سالم است. در زیر توصیه هایی وجود دارد که به حفظ عملکرد کبد کمک می کند:
از داروهای غیرمجاز اجتناب کنید: داروهای غیرمجاز سمومی هستند که کبد باید آنها را از بین ببرد. مصرف این داروها می تواند باعث آسیب طولانی مدت شود.
از مصرف الکل اجتناب کنید: الکل باید توسط کبد تجزیه شود. در حالی که کبد می تواند مقدار آن را تعدیل کند، مصرف الکل می تواند باعث آسیب شود.
به طور منظم ورزش کنید: یک برنامه ورزشی منظم به ارتقای سلامت عمومی برای هر اندام از جمله کبد کمک می کند.
غذاهای سالم بخورید: خوردن بیش از حد چربی ها می تواند عملکرد کبد را دشوار کرده و منجر به بیماری کبد چرب شود.
رابطه جنسی ایمن را انجام دهید: برای جلوگیری از بیماری های مقاربتی مانند هپاتیت C از محصولات جنسی محافظت کننده استفاده کنید.
واکسیناسیون: مخصوصاً در مسافرت واکسیناسیون مناسب علیه هپاتیت A و B و همچنین بیماری هایی مانند مالاریا و تب زرد که در کبد رشد می کنند، انجام دهید.
کبد چرب، بیماری خاموش!
تا اینجای مقاله در مورد کبد و ویژگی های آن صحبت کردیم . اما در این قسمت می خواهیم به یکی از بیماریهای شایع کبدی بپردازیم که یک بیماری خاموش و بدون علامت است که حتی به عنوان قاتل خاموش نیز از آن نام می برند. بله بیماری کبد چرب! بیماری کبد چرب یک بیماری شایع است که به دلیل ذخیره چربی اضافی در کبد ایجاد می شود. اکثر افراد هیچ علامتی ندارند و مشکلات جدی برای آنها ایجاد نمی کند. اگرچه در برخی موارد می تواند منجر به آسیب کبدی شود. اما خبر خوب این است که شما اغلب می توانید با تغییر سبک زندگی از بیماری کبد چرب پیشگیری کنید یا حتی آن را معکوس کنید.
بیماری کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب (استئاتوز) یک بیماری شایع است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد ایجاد می شود. یک کبد سالم حاوی مقدار کمی چربی است. زمانی که چربی به 5 تا 10 درصد وزن کبد برسد مشکل ساز می شود.
چرا بیماری کبد چرب مضر است؟
در بیشتر موارد، بیماری کبد چرب هیچ مشکل جدی ایجاد نمی کند یا مانع از عملکرد طبیعی کبد نمی شود. اما برای 7 تا 30 درصد افراد مبتلا به این بیماری، بیماری کبد چرب با گذشت زمان بدتر می شود و طی سه مرحله پیشرفت می کند:
مرحله اول: کبد شما ملتهب (متورم) می شود و به بافت آن آسیب می رسد. این مرحله استئاتوهپاتیت نامیده می شود.
مرحله دوم: بافت اسکار در جایی تشکیل می شود که کبد آسیب دیده است. این فرآیند فیبروز کبدی نامیده می شود.
مرحله سوم: بافت اسکار گسترده شده و جایگزین بافت سالم می شود. در این مرحله، سیروز کبدی دارید.
سیروز کبدی
سیروز کبدی در نتیجه آسیب شدید به کبد است. بافت اسکار سخت که جایگزین بافت سالم کبد می شود، عملکرد کبد را کند می کند. در نهایت، می تواند عملکرد کبد را به طور کامل مسدود کند. سیروز می تواند منجر به نارسایی کبد و سرطان کبد شود.
بهترین راه درمان کبد چرب چیست؟
به گفته بنیاد کبد آمریکا، هنوز هیچ راه حل پزشکی برای درمان کبد چرب غیر الکلی وجود ندارد. بنابراین این بدان معناست که خوردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم بهترین راه برای جلوگیری از شروع آسیب کبدی یا معکوس کردن بیماری کبد در مراحل اولیه است.
چرا رژیم مدیترانه ای بهترین رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب است؟
رژیم مدیترانه ای یک رژیم غذایی شناخته شده است که در دهه 1990 محبوبیت پیدا کرد و بیشتر به عنوان یک الگوی غذایی شناخته می شود تا یک رژیم غذایی. این رژیم بر خوردن میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، آجیل، حبوبات، روغن زیتون و گیاهان و ادویه جات خوش طعم تاکید دارد. ماهی و غذاهای دریایی حداقل چند بار در هفته؛ و مرغ، تخم مرغ، پنیر و ماست در حد اعتدال، در عین حال صرفه جویی در شیرینی و گوشت قرمز برای مناسبت های خاص.
رژیم غذایی مدیترانه ای علاوه بر مفید بودن برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، با کاهش خطر بیماری قلبی همراه بوده و همچنین نشان داده شده است که فشار خون و کلسترول بد LDL را کاهش می دهد و می تواند مطابق با راهنمای تغذیه انجمن دیابت آمریکا باشد. این مهم است زیرا هم بیماری قلبی و هم دیابت از جمله عوامل مرتبط با بیماری کبد چرب هستند.
مکمل های سم زدایی کبد چیست؟
بسیاری از مکمل‌های سم‌زدایی کبد در بازار هستند که به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کنند و نقش کلیدی در سم‌زدایی، همراه با چندین جنبه دیگر سلامتی مانند کمک به درمان کبد چرب دارند. برخی از این محصولات حاوی ترکیبی از مواد گیاهی هستند که برای ارتقای سلامت کبد به همراه ویتامین ها و مواد معدنی مختلف فرموله شده اند.
قرص روکشدار هلسی لیور گلدن لایف ضامن سلامتی کبد
قرص روکشدار هلسی لیور گلدن لایف با دارا بودن ترکیبات گیاهی به عملکرد طبیعی کبد و بازسازی سلول‌های کبدی کمک شایانی می‌نماید.
مصرف قرص روکشدار هلسی لیور گلدن لایف به پاکسازی کبد از سموم و محافظت آن در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک می کند.
قرص هلسی لیور حاوی گیاهان دارویی همچون؛ آرتیشو، میلک تیستل، اسید آمینه تورین و سیستئین و شبه ویتامین‌های کولین و اینوزیتول می باشد. این ترکیبات جهت بهبود عملکرد کبد و کیسه صفرا، محافظت از کبد در برابر سموم و مواد اکسید کننده، افزایش تولید صفرا و کمک به بازسازی سلول‌های کبدی توصیه می‌شود.
از دیگر ویژگی های ترکیبات موجود در فرمولاسیون قرص روکشدار هلسی لیور گلدن لایف برای درمان کبد چرب، سیروز غیر الکلی و بیماریهای التهابی کبد می باشد. ماده موثر گیاه میلک تیستل ماده سیلیمارین است که اثر درمانی آن در بیماریهای کبدی و هپاتیت شناخته شده است.
قرص لیورکر هلث اید :
مکمل لیورکر از آسیب های ناشی از مسمومیت کبد پیشگیری می نماید. نیمی از اجزای این محصول دارای خواص سم زدایی بوده و از این نظر به عملکرد سم زدایی کبد کمک میکند و نیم دیگر به کاهش تجمع چربی کمک میکند. در مجموع این دارو برای درمان کبد چرب نیز مناسب است. قرص لیورکر هلثی از نوع آهسته رهش است که به تدریج آزاد سازی شده و در نتیجه به جذب بیشتر و بهتر ترکیبات با کمترین عوارض گوارشی کمک می نماید.
“قرص لیورکر هلث اید دارای ترکیبی گیاهی مانند گیاه خار مریم، کنگر فرنگی، قاصدک، زردچوبه و زرشک می باشد که برای حفظ سلامت و عملکرد طبیعی کبد در بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرد.”
کپسول لیوی مارین کوشان فارمد :
کپسول لیوی مارین کوشان فارمد با بهره‌گیری از ماده موثر عصاره خشک خارمریم با تحریک ساخت پروتئین و بازسازی سلول های کبد و با کاهش سطح آنزیم های کبدی از بافت کبد محافظت می‌نماید.
کپسول لیوی مارین کوشان فارمد با استفاده از فناوری های پیشرفته، عصاره خار مریم با فسفتیدین کولین ترکیب شده و مجموع آنها فیتوزوم را تشکیل می دهد. این ترکیب با نام ماده موثر فسفوکامپلکس میزان جذب سیلیبین را از راه خوراکی به طرز قابل ملاحظه ای تا 10 برابر نسبت به سیلیین یا عصاره خارمریم به تنهایی افزایش داده و باعث حفاظت بیشتر کبد می شود.
کپسول پرولیو باریج اسانس :
کپسول پرولیو باریج اسانس حاوی گیاه خار مریم، کنگر فرنگی، زردچوبه، قاصدک می باشد که یک محافظ قوی برای کیسه صفرا محسوب می‌شود و تأثیر بسیار مؤثری در بهبود کبد چرب دارد.
کپسول لیورکینگ بی دی آ بهتا دارو :
کپسول لیورکینگ بی دی آ بهتا دارو حاوی عصاره دانه گیاه خارمریم، عصاره ریشه گیاه زردچوبه و عصاره برگ کنگر فرنگی بوده که جهت بهبود عملکرد کبد و کیسه صفرا، فعالیت ضد التهابی و مسمومیت‌های کبدی و سیروز کبدی فرموله شده است.
کوتاه سخن :
کبد، به عنوان یک اندام ضروری، نقش های مهمی را برای کنترل سلامت ما ایفا می کند. از جمله عملکردهای کبد می توان به؛ دفع سموم، تولید صفرا، تنظیم قند خون و ذخیره ویتامین ها و مواد معدنی اشاره کرد. علاوه بر این، کبد می تواند خود را تجدید کند، هورمون تولید کند، گرما را دفع کند و باکتری ها را از خون حذف کند. افسوس! بیماری های کبدی می توانند به شدت بر عملکرد آن و سلامت ما تأثیر بگذارند. بنابراین، تقویت آن از طریق رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و نوشیدن آب کافی، ضروری است.
پس بیایید نقش مهمی را که کبد در حفظ سلامت ما ایفا می کند را قدر بدانیم و بیشتر مراقب این عضو حیاتی بدنمان باشیم و با اولویت‌بندی نیازهای کبد، سلامت عمومی خود را بهبود بخشیم و از عفونت یا بیماریهای بالقوه کبد جلوگیری کنیم.
در صورتی که در مورد مقاله “بهترین راه درمان کبد چرب چیست؟“پرسشی دارید می توانید در قسمت کامنت ها آن را بنویسید تا دکتر داروساز داروخانه آنلاین داروکار پاسخگوی شما عزیزان باشد. (پیروز و سربلند باشید)
